Onze dorpen en steden zijn zo mooi, veilig en schoon omdat ze voor iedereen bewoonbaar zijn. Dat staat onder druk als er nu niet snel gebouwd wordt. Iedereen in Nederland moet er zeker van kunnen zijn betaalbaar en fijn te wonen.
Nederland is een prachtig land. In vergelijking met vrijwel alle andere landen in Europa en daarbuiten, zijn onze steden veiliger, schoner en de voorzieningen zijn goed. Maar alhoewel het goed gaat met onze steden, gaat het nog niet goed met alle inwoners. Nu de economie aantrekt, lijkt niet iedereen daar evenveel van te profiteren. Dat komt het meest zichtbaar tot uiting in onze huizenmarkt. Daar staan nu echt alle lichten op donkeroranje.
Want hoe verschillend onze steden ook zijn, en hoe verschillend de uitdagingen ook zijn waar we op dagelijkse basis tegenaan lopen, zijn ze op het gebied van de woningmarkt opvallend – en zorgwekkend – gelijk. Met tal van oorzaken komt het er op neer: er zijn te weinig betaalbare woningen. En dat merkt eigenlijk iedere Nederlander. Iedereen heeft wel een nichtje, vriend, zoon die al jaren op de wachtlijst staat voor een sociale huurwoning, of wiens bod wederom is afgeslagen omdat er nauwelijks betaalbare woningen te koop zijn en er boven de vraagprijs geboden moet worden.
Iedereen in Nederland moet er zeker van kunnen zijn
betaalbaar en fijn te wonen
Dit is een trend. Het Sociaal en Cultureel Planbureau schrijft afgelopen december in ‘De Sociale Staat van Nederland’ dat in zes jaar tijd twee keer zoveel jonge mensen in een particuliere huurwoning zijn gaan wonen. Door de korte inschrijfduur maken ze minder kans op een sociale huurwoning of hun inkomen is net te hoog zodat ze zijn overgeleverd aan de huurprijzen van de moderne huisjesmelkers.
Dat is natuurlijk onacceptabel. Iedereen in Nederland moet er zeker van kunnen zijn betaalbaar en fijn te wonen. Nu dreigen de centra van onze steden in toenemende mate vooral het domein te worden van een heel kleine, rijke groep Nederlanders. Op veel plekken worden in een hoog tempo sociale woningen verkocht, zodat het aanbod betaalbare huurwoningen steeds kleiner en de wachtlijsten langer worden. Zonder überhaupt langs te gaan bij een bezichtiging kopen grote beleggers huizen op, om ze vervolgens tegen hoge huurprijzen weer op de markt te brengen. En dit raakt ons allemaal, want het gebrek aan goed onderhouden, betaalbare woningen is niet alleen voelbaar in de randstad of de grote steden, maar door het hele land.
Deze ontwikkelingen leiden tot een verandering van de samenstelling van steden. En dat tast de fundamenten van onze samenleving aan. Onze dorpen en steden zijn zo mooi, veilig en schoon omdat wij Nederlanders met al onze achtergronden veelal door elkaar heen wonen. De leraar woont niet ver van de advocaat, de loodgieter naast de student. Sociale woningbouw staat óók in het centrum. Je komt elkaar in de supermarkt of bij de huisarts tegen, ongeacht opleiding of achtergrond. Dit in tegenstelling tot veel steden in het buitenland, waar het centrum van de stad aan de superelite voorbehouden is. Waar de leraar naar de buitenwijk wordt verdrongen en waar aan de randen van de grote steden de flats met sociale woningbouw verzameld zijn, in wijken waar de politie soms niet eens meer durft te komen.
Spendeer de komende jaren minimaal één miljard euro aan woningbouw, betaalbare huren en verduurzaming
Zo ver gaat het hier niet komen, maar de tweedeling in de samenleving die wij zo hard proberen te voorkomen zien we soms snel, soms langzamer, voltrekken in de centra van onze steden.
Je zou verwachten dat een kabinet dat zo hecht aan de Nederlandse identiteit alles op alles zet om het unieke karakter van onze steden te behouden. Het tegendeel lijkt het geval. Vandaar onze gezamenlijke oproep aan de minister om het probleem van onze woningmarkt niet te laten versloffen, maar nu de economie aantrekt daadwerkelijk stevig te investeren in woningen.
Concreet vragen we dit kabinet om vandaag aan de slag te gaan. Spendeer de komende jaren minimaal één miljard euro aan woningbouw, betaalbare huren en verduurzaming. De voorstellen zijn helder: bouw sociale huurwoningen, ook in de binnensteden. Maar bouw ook snel meer betaalbare en duurzame koop- en huurwoningen voor de middeninkomens. Schrap de geplande bezuiniging op de huurtoeslag. Maak het verduurzamen van je huis toegankelijk – ook voor de (sociale) huurder. En pak de moderne huisjesmelkers aan: we kunnen niet accepteren dat (Oost-Europese) arbeiders met 12 personen op een kamer worden gedumpt.
Iedereen in dit land moet zeker zijn van een fijne woning voor een redelijke prijs. Nu kan het, er is geld, en veel welwillendheid om te bouwen. Kabinet, steek de handen uit de mouwen, want in geouwehoer kun je niet wonen.
Rabin Baldewsingh (Den Haag), Fleur Imming (Amersfoort), Jan Jaap Kolkman (Deventer), Taco Kuiper (Zoetermeer), Eefke Meijerink (Zwolle), Jeroen Olthof (Zaanstad), Floor Roduner (Haarlem), Roeland van der Schaaf (Groningen), Rogier Tetteroo (Gouda), Yasin Torunoglu (Eindhoven)
Dit bericht is opgesteld door het landelijke communicatieteam van de PvdA. Lees het oorspronkelijke artikel hier.
De ondertekenaars zijn PvdA-wethouders wonen en/of wijkaanpak, waaronder de wethouder van PvdA Zoetermeer, Taco Kuiper.