Een eigen huis, een plek onder de zon… De PvdA wil dat iedereen in Zoetermeer de kans krijgt om met plezier in onze stad te wonen. In veilige, groene, gemengde en leefbare wijken met goede voorzieningen dichtbij huis. Want het bouwen van huizen is niet alleen het stapelen van bakstenen, maar ook bouwen aan een samenleving.
3.1 Wachttijden omlaag
Een passende en betaalbare huur- of koopwoning moet binnen een aanvaardbare tijd te vinden zijn. De wachttijd voor een sociale huurwoning moet flink omlaag. De PvdA vindt het daarom belangrijk dat er meer sociale huurwoningen voor starters en jongeren, maar ook goede woonvoorzieningen voor ouderen worden gebouwd. We bouwen alleen op plekken in de stad na goede communicatie met omwonenden. Wij willen woningen voor jong en oud, levensloopbestendig, gevarieerd van opzet, en aangepast aan de woonwensen van deze tijd.
Zoetermeer moet een aantrekkelijke woonstad blijven. ‘Verantwoorde groei’ is onze leus.
Kwaliteit gaat daarbij boven kwantiteit. We gaan 10.000 woningen bouwen tot 2035. Daarvoor zullen we ook de hoogte in moeten. Maar we moeten wel het groene en leefbare karakter van onze stad behouden.
Onze keuzes:
Meer betaalbare huurwoningen, wachtlijsten omlaag
De PvdA streeft naar het behoud van het huidige aandeel betaalbare huurwoningen in het totale woningenbestand in Zoetermeer met als resultaat een structurele verkorting van de wachtlijst in 2026. De nieuwbouw van 10.000 woningen tot 2035 zal bestaan uit tenminste 35% sociale huurwoningen, 30% middenhuurwoningen en 35% koop- en duurdere huurwoningen.
Geef agenten, onderwijs- en zorgpersoneel voorrang voor een huurwoning
Een seniorenmakelaar voor vrijwillige doorstroom op de huizenmarkt
Om de volstrekt vrijwillige doorstroom van één- en tweepersoonshuishoudens uit (te) grote woningen te bevorderen krijgen ouderen voorrang bij de toewijzing van sociale huur en/of middeldure huurappartementen. Bijvoorbeeld door nieuwe appartementen een maand open te laten staan voor kleine huishoudens die een grote woning willen verlaten. Een seniorenmakelaar bij de woningcorporaties kan hierbij een belangrijke rol vervullen.
Bouw flexwoningen voor spoedzoekers
In verband met het groeiend aantal spoedzoekers (eenoudergezinnen, jongeren en door het COA aan Zoetermeer toegewezen statushouders) stelt de PvdA voor om ongebruikte locaties die eigenlijk niet voor woningbouw zijn bestemd te gebruiken voor de realisatie van flexwoningen voor een periode van tenminste 5 jaar en maximaal 15 jaar.
Uitgangspunt hierbij is een gemengde samenstelling van de bewoners van de flexwoningen en een beperkte huurtermijn, die voldoende ruim is om een permanente woonsituatie te creëren. Inwoners van Zoetermeer die in een flexwoning gaan wonen, verliezen hun plek op de reguliere wachtlijsten niet.
Help mensen zo snel mogelijk aan een passende woonvoorziening
Met name in de meer specialistische zorg (ziekenhuiszorg, jeugdzorg en GGZ) zijn er onacceptabel lange wachttijden voor behandeling, opname of verhuizing naar een passende woonvoorziening. Wij willen dat er door goede onderlinge samenwerking (indien nodig ook met instellingen in de regio), contact met zorgverzekeraars en tijdige doorverwijzing mensen zo snel mogelijk worden geholpen.
3.2 Duurzaam bouwen
Vanzelfsprekend bouwen we duurzaam. Daarbij is het van belang dat iedereen de kans krijgt om zijn woning te verduurzamen, ook als men minder geld te besteden heeft. De gemeente kan daarbij helpen en ontzorgen, bijvoorbeeld via subsidies uit een Duurzaamheidsfonds, onder ander gevoed door Enecogelden (zie hoofdstuk 13).
Voor andere andere plannen over duurzaamheid en klimaatplannen verwijzen we naar hoofdstuk 5.
Onze keuzes:
Alle woningen aardgasvrij
Om de doelstelling ‘in 2040 aardgasvrij’ te kunnen halen, worden alle nieuwbouwwoningen aardgasvrij opgeleverd en zullen eind 2026 tenminste 5000 bestaande woningen aardgasvrij zijn omgebouwd.
De verduurzaming van je eigen huis of buurt via energiecoaches
De PvdA stimuleert de aanstelling van energiecoaches voor de verduurzaming van Zoetermeer. Dit kunnen basisbanen zijn. Na een opleiding kunnen de energiecoaches samen met de wijkbewoners uitvoering geven aan de verduurzaming van hun eigen huis en/of buurt.
Maak afspraken over woningen verduurzamen of vervangen
In de prestatieafspraken met de lokale woningbouwcorporaties wordt opgenomen welke woningen in de raadsperiode worden verduurzaamd en welke verouderde en niet rendabel te verduurzamen woningen vervangen moeten worden. Uitgangspunt is dat de verduurzaming woonlastenneutraal is, zodat de bewoners er niet op achteruitgaan.
3.3 Ruimer woningaanbod
De verruiming van het woningaanbod voor jongeren en starters is prioriteit nummer één. De wachtlijst voor een sociale huurwoning (huizen met een huur lager dan € 750) is opgelopen tot 7 jaar. Daarom moeten er meer sociale woningen gebouwd worden dan de 27% die nu is afgesproken. De PvdA wil concrete ambities formuleren om de wachtlijst omlaag te brengen. We maken hiervoor goede afspraken met de regio.
Ook middenhuurwoningen met een huurprijs tussen € 750 en € 1000 per maand en betaalbare (nieuwe) koopwoningen tot € 250.000 zijn nauwelijks voorradig. Het bouwen voor het groeiende aantal ouderen in Zoetermeer, die dikwijls in te grote huizen wonen en graag wat kleiner willen gaan wonen, is een volgende prioriteit. Voor hen zijn onvoldoende geschikte en betaalbare woningen beschikbaar. Dat beperkt de doorstroommogelijkheid voor jonge gezinnen.
Onze keuzes:
Een instandhoudingstermijn van 25 jaar voor woningen onder de liberaliseringsgrens
De betaalbare nieuwe huurwoningen moeten tenminste 25 jaar sociaal blijven voordat ze op de vrije markt mogen komen.
Liever geen verkoop van bestaande sociale huurwoningen
Verkoop van bestaande sociale huurwoningen is alleen toegestaan, wanneer dit door extra nieuwbouw van sociale huurwoningen wordt gecompenseerd.
Er is een grote behoefte aan voldoende betaalbare woningen
Met actief grondbeleid bevorderen we de bouw van voldoende betaalbare woningen. Voor de realisatie van sociale huurwoningen hanteren we een andere prijs (sociale grondprijs) dan voor de realisatie van koopwoningen boven de € 325.000.
Stel een woonplicht in: bouwen voor bewoners, niet voor beleggers
We bouwen voor bewoners en niet voor de snelle winst van beleggers. Daarom gaat bij verkoop van koopwoningen tot € 400.000 en bij verkoop van sociale huurwoningen voor de koper een zelfbewoningsplicht van vijf jaar gelden.
De verkamering van woningen is niet wenselijk
De verkamering van huur- en koopwoningen voor de huisvesting van arbeidsmigranten vergt volgens de PvdA een strikte regulering door middel van vergunningen. Het vergunningenstelsel is bedoeld om de sociale cohesie in de wijk, buurt of straat te beschermen. Concentratie van arbeidsmigranten in bepaalde straten, flats of buurten moet worden voorkomen. Woonoverlast door overbewoning en huisjesmelkerij gaan we niet alleen met actieve handhaving tegen, maar ook met preventief beleid.
3.4 Goede mix in de Entree
De gemeente Zoetermeer gaat 4500 woningen bouwen in de Entree, de nieuwe stadswijk aan de Afrikaweg. De PvdA gaat voor een goede mix van woningen in diverse prijsklassen, met voldoende sociale huurwoningen van goede kwaliteit. We willen dat er in het gebied duurzaam wordt gebouwd, met veel aandacht voor water en groen en goede voorzieningen. De Entree moet een eyecatcher voor Zoetermeer worden. De opzet is om er een mooie nieuwe stadswijk van te maken. Ook hier gaat kwaliteit voor kwantiteit.
Onze keuzes:
Betaalbare huizen voor alle leeftijden, gevarieerd en kwalitatief hoogwaardig
Wij willen woningen voor jong en oud, levensloopbestendig, gevarieerd van opzet, aangepast aan de woonwensen van deze tijd. We ontkomen niet aan compact en hoog bouwen, passend in de omgeving, kwalitatief hoogwaardig.
Blijven letten op de bereikbaarheid, leefbaarheid, duurzaamheid en toegankelijkheid
Wij zien veel van de aangenomen PvdA-moties terug in het huidige plan voor deze nieuwe Zoetermeerse woonwijk: over een goede monitoring, zorgwoningen, de combi wonen/werken, betaalbaarheid, stimulans OV/fiets, over groen en duurzaam, en goede regie op de samenspraak. Daar zijn we blij mee. Maar zeker nog niet alles is naar wens.
We zullen blijven letten op de bereikbaarheid, leefbaarheid, duurzaamheid en toegankelijkheid. Deze moeten gewaarborgd zijn in de Entree.
Liever geen gelijkvloerse voetgangersoversteekplaatsen, bouw een voetgangersbrug
De 2 geplande gelijkvloerse voetgangersoversteekplaatsen vinden wij ongelukkig. Voetgangers zullen vaak lang moeten wachten op de luwte in de groene golf en ook nog eens in de middenberm. Hier wordt een situatie gecreëerd die gevaar oplevert en die niet past bij het karakter van de stroomweg die de Afrikaweg blijft in dit plan. De PvdA wil liever een mooie (groene?) voetgangersbrug!
Verbouw het stationsgebied en het busstation niet achteraf
De PvdA vindt het niet goed dat het stationsgebied en het busstation (aan de Mandelakant) pas later worden uitgewerkt. Het argument dat het ingewikkeld is en er zoveel partijen bij betrokken zijn, vinden wij niet sterk. Het is de oude valkuil van het doorvoeren van de ruimtelijke plannen (woningbouw) met de (OV) infrastructuur als sluitstuk. Wij willen snel een geïntegreerde planning, inclusief de investeringskant.
En nog steeds gaat kwaliteit gaat voor kwantiteit
De PvdA geeft het al jaren aan bij woningbouwplannen: kwaliteit gaat voor kwantiteit.
Aantallen halen is voor ons niet heilig. Er moet voldoende sociaal, duurzaam en groen gebouwd worden. Dat kan betekenen dat de gemeente geen 5700 of 7000 woningen kan bouwen in de Entree en dat we rond de oorspronkelijk afgesproken 4500 uitkomen. Maar dan hebben wel 4500 hoogwaardige, ruime, betaalbare huizen in een wijk waar het fijn wonen is.
Betrek woningcorporaties bij de bouw
In Zoetermeer hebben we afgesproken dat 27% van de nieuwbouw moet bestaan uit sociale huurwoningen. De huurdersorganisaties uitten grote zorgen over de ontwikkeling bij de gemeente om de huurwoningen die bestemd zijn voor de sociale huur niet te laten bouwen door de woningbouwcorporaties, maar door commerciële marktpartijen. Deze huurdersorganisaties vinden dit volstrekt onacceptabel.
De PvdA heeft precies dezelfde zorgen en is het volledig met hen eens. Huizen moeten geen belegging zijn. Beleggers moeten geen huizen gaan verhuren.
Als deze plannen doorgaan worden de woningbouwcorporaties buitenspel gezet en alle hier genoemde partijen vrezen onder meer voor een te korte instandhoudingstermijn* (van slechts 15 jaar), voor een beknibbeling op het woningoppervlak en voor een onttrekking aan de toewijzingssystematiek van Woonnet Haaglanden.
*Dit betekent dat de eigenaar van de woning na 15 jaar de tot dan toe relatief lage huur mag verhogen tot boven de € 750, waardoor de goedkope woning ineens in de middenhuur valt, waardoor voor veel inwoners van Zoetermeer de woning onbetaalbaar. Dan zijn bewoners na 15 jaar ineens gedwongen veel meer te gaan betalen voor hun huis óf zij zullen zich genoodzaakt zien te moeten verhuizen, omdat de woning te duur is geworden. Dit is wat de PvdA betreft niet de huizencrisis oplossen, maar het probleem 15 jaar voor je uitduwen.
Wij zijn voor een woonplicht: bouwen voor bewoners, niet voor beleggers
Huizen moeten geen belegging zijn. Beleggers moeten geen huizen gaan verhuren. We bouwen voor bewoners en niet voor de snelle winst van beleggers. Daarom gaat bij verkoop van koopwoningen tot € 400.000 en bij verkoop van sociale huurwoningen voor de koper een zelfbewoningsplicht van vijf jaar gelden, wat de PvdA betreft.
3.5 Iedereen is welkom in onze stad
In de concept-Omgevingsvisie Zoetermeer 2040 die in juni 2021 is vastgesteld en vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen definitief zal worden aangenomen, worden nieuwe doelgroepen zoals 40-plussers met hogere inkomens verleid om naar Zoetermeer te verhuizen of hier te blijven.
Daarentegen worden lagere inkomensgroepen ontmoedigd om zich in Zoetermeer te vestigen. De PvdA is het daar niet mee eens. Iedereen is welkom in onze stad. Wij moeten juist ook onze jongeren voor de stad behouden en dat betekent dus meer bouwen voor deze doelgroep. Praat ouderen geen ‘woonschaamte’ aan door te suggereren dat ze een grote woning bezet houden. Maar in Zoetermeer zijn er voor ouderen die willen verhuizen naar een andere passende woning nog te weinig alternatieven beschikbaar. En ook cruciale beroepen zoals docenten, politiemensen of zorgmedewerkers zijn op een betaalbare woning aangewezen. Daar moeten we dus betaalbare huizen voor bouwen!
Onze keuzes:
Bouwen voor jongeren
We moeten onze jongeren voor de stad behouden en dat betekent dus meer bouwen voor deze doelgroep. Nu moeten jongeren te vaak uitwijken naar een huis in de regio, terwijl ze juist graag in Zoetermeer zouden willen blijven wonen.
Bouwen voor ouderen
Ouderen zijn geen verhuisweigeraars en potverteerders. Uit sommige onderzoeken blijkt dat de geringe doorstroming van ouderen naar andere woningen de meest genoemde oorzaak van de problemen op de woningmarkt. Doordat ouderen massaal in hun veel te grote woningen (mét tuin) zouden blijven wonen, is er voor jongere generaties geen plek. Aan de wooncrisis liggen echter een aantal andere oorzaken ten grondslag. Praat senioren geen ‘woonschaamte’ aan!
Een fijn huis, waar je misschien al decennia lang woont en waar je bijvoorbeeld je kinderen hebt zien opgroeien, verlaat je niet zomaar. In Zoetermeer zijn er voor ouderen die willen verhuizen naar een andere passende woning nog te weinig alternatieven (appartementen, patiowoningen, moderne woon-zorgcomplexen voor ouderen) beschikbaar. Daarom wil de PvdA dat de gemeente ruime, betaalbare woningen voor ouderen gaat bouwen.
Een seniorenmakelaar voor vrijwillige doorstroom op de huizenmarkt
Om de volstrekt vrijwillige doorstroom van één- en tweepersoonshuishoudens uit (te) grote woningen te bevorderen krijgen ouderen voorrang bij de toewijzing van sociale huur en/of middeldure huurappartementen. Bijvoorbeeld door nieuwe appartementen een maand open te laten staan voor kleine huishoudens die een grote woning willen verlaten. Een seniorenmakelaar bij de woningcorporaties kan hierbij een belangrijke rol vervullen.
Geef agenten, onderwijs- en zorgpersoneel voorrang voor een huurwoning
Niet alleen bouwen, bouwen, bouwen. Vergeet het groen en de voorzieningen niet.
De PvdA vindt dat de Omgevingswet over meer gaat dan bouwen, bouwen, bouwen. In de Zoetermeerse Omgevingsvisie wordt er teveel nadruk gelegd op éérst bouwen. Wij willen ook, en gelijktijdig met het bouwen:
Een veilige en gezonde leefomgeving: je moet fijn kunnen wonen, werken en je vrije tijd door kunnen brengen.
Rust, ruimte en groen is er veel in en om Zoetermeer en dat moet zo blijven.
Winkelen in je omgeving, een bibliotheek in je wijk, een zwembad in de stad, goed werkend internet en een goede verkeersdoorstroming horen daarbij.
Meer over de inzet van de PvdA lezen over Zoetermeerse Omgevingsvisie lezen? Kijk bij ons standpunt over de Omgevingswet.
Nieuwsgierig waarom we tegen de huidige Omgevingsvisie gestemd hebben? Lees dan dit nieuwsbericht.
3.6 Woningbouwlocaties zoeken
Alle ambities, wensen en de noodzaak voor de bouw van zeker 10.000 woningen tot en met 2035 vergen veel (schaarse) ruimte en een goede inpassing in de directe omgeving.
In grootschalige ontwikkelingen als de Entree en de Binnenstad (omgeving Stadshart) gaan vele duizenden woningen gerealiseerd worden.
Verder heeft de gemeente tientallen kleinschalige locaties aangewezen die geschikt zijn om te worden bebouwd. Het gaat veelal om braakliggende terreinen, lege kantoorpanden, verouderde bedrijventerreinen enz.
Onze keuzes:
Adviescommissie van Omwonenden bij nieuwbouw of renovatie
Bij alle nieuwbouw- en renovatieplannen in een wijk of buurt dient vanaf de eerste fase in de planvorming een Adviescommissie van Omwonenden betrokken te worden. Het gaat hierbij niet alleen om consultatie maar om daadwerkelijk meedenken over de plannen ten aanzien van de hoogte van de nieuwbouw, de verkeer- en parkeersituatie en de groenvoorzieningen.
Nieuwbouw in de bebouwde kom, niet in een weiland
De nieuwbouw vindt uitsluitend plaats binnen de huidige bebouwde kom, dus geen verdere aantasting van het landschap rondom Zoetermeer (met één uitzondering: Bleizo-West).
Bij nieuwbouw het groen en het historisch erfgoed beschermen
Betrek omwonenden
Bij elk bouwplan worden de omwonenden direct en serieus betrokken voor een goede inpassing in de omgeving.
Bleizo-West, een nieuwe woonwijk
In samenwerking met de gemeente Lansingerland wordt de locatie Bleizo-West als woonwijk gerealiseerd. Dit is het gebied aansluitend aan het nieuwe NS-station Lansingerland-Zoetermeer, een ideaal openbaar vervoersknooppunt.
Overkap de A12 en de spoorlijn
Op wat langere termijn worden de A12 en de spoorlijn overkapt, waardoor de extra ruimte die zo ontstaat, gebruikt kan worden voor wonen of groen. Het is duur, maar het levert grote voordelen voor de stad en omwonenden op. De PvdA wil dat de gemeente de mogelijkheden gaat onderzoeken.
Noodzakelijke regionale woningbouwafspraken
Binnen de gemeentegrenzen raakt Zoetermeer vol. Ook om deze reden zijn regionale afspraken binnen de MRDH (Metropoolregio Rotterdam Den Haag) en met de Provincie noodzakelijk.
Het Van Tuyllpark is en blijft alleen een sportpark
Het Van Tuyllpark is wat de PvdA betreft een sportpark. Behalve het nieuwe zwembad en Silverdome is een flink aantal verenigingen in dit park gevestigd. Ook in het recreatiedeel zijn er voorzieningen voor wandelaars, hardlopers en schaatsers. Voor woningen is geen plaats. Ook om de Plas van Poot – naast het Van Tuyllpark – de unieke natuurplas te laten zijn die het nu is.