Resultatendebat 2023

Op maandag 17 juni vond het Resultatendebat plaats in de gemeenteraad: het debat waarbij de raad terugkijkt op het afgelopen jaar, 2023 dus. “Heeft het college het beleid uitgevoerd zoals afgesproken?” Daar mag elke fractie 6 minuten over praten. Dit jaar was vicevoorzitter van de fractie Sicco Louw degene die het Resultatendebat op zich nam.

Alle fractieleden van PvdA Zoetermeer hebben de afgelopen weken de Jaarstukken gelezen en op basis van de eigen portefeuilles vragen opgesteld, die we vooraf aan de ambtenaren mochten stellen. Het gaat dan om verduidelijkingsvragen, zonder politieke lading. En nog dezelfde avond worden de vragen mondeling beantwoord (en sommige vragen worden binnen een week schriftelijk beantwoord).

De politieke lading kwam vandaag, in de spreektekst van Sicco Louw. Sicco kaartte onder andere aan dat we afgelopen jaar weinig raadsvoorstellen vanuit het college hebben ontvangen. En dat ook de woningnood groot blijft; veel planningen van bouwprojecten schuiven in de tijd naar achteren. Het verduurzamen van de Zoetermeerse woningen en bedrijven gaat wel gestaag maar (veel) te langzaam. En er blijven zorgen over de bestaanszekerheid van groepen inwoners. Waarom niet meer geld besteden aan onze inwoners die het financieel moeilijk hebben? Niet alles was kommer en kwel – er was ook ruimte voor complimenten.
En de PvdA heeft bij het debat twee moties ingediend.

Lees hieronder de hele spreektekst van Sicco Louw:

Eerste termijn; gesproken woord geldt

Voorzitter,

“Zoetermeer heeft in 2023 mooie resultaten geboekt.” Een positief eerste zin uit de jaarstukken. Vandaag kijken we terug naar de staat van Zoetermeer, 16 jaar voordat we ons visiejaar 2040 hebben bereikt. In het coalitieakkoord ‘Samen doen wat nodig is,’ geeft de coalitie aan hoe de stad in vier jaar door te ontwikkelen in de richting van 2040. We zijn op de helft, tijd voor een midterm-review in goed Nederlands.

Nog los van de stukken moet me van het hart dat we afgelopen jaar weinig raadsvoorstellen vanuit het college hebben ontvangen. Terwijl je toch in het tweede jaar van een coalitie een stroom voorstellen verwacht om de ambities uit het coalitieakkoord te verwezenlijken. Kan het college eens aangeven waarom met regelmaat commissies worden geschrapt of inhoudelijke voorstellen uitblijven en worden ingeruild voor themabijeenkomsten? Want nu lijkt het een college dat alleen maar doet wat strikt nodig is, en dat kan toch niet de bedoeling zijn van uw ambities.

En u kent mij, ik zal het ook niet laten om een compliment uit te delen als ik die op zijn plaats vind. Zoals voor alle ambtenaren die tijdens het opstellen van de jaarstukken, ook nog eens alle mogelijke bezuinigingen in beeld hebben gebracht. Chapeau, net als voor het college dat nog geen bezuinigingen wil doorvoeren volgend jaar. Maar daar praten we volgende week over door.

Als we kijken naar de huidige financiële situatie van de stad, dan zijn we natuurlijk gewoon rijk. We sloten het afgelopen jaar met 10 miljoen in de plus, terwijl ons weerstandsvermogen ruim voldoende is, net als onze solvabiliteit.

En hoewel het beruchte Ravijn ons ook zal raken, kunnen we natuurlijk best meer doen met het geld dat we hebben. Zoals het bekostigen van onrendabele toppen van nieuw woningen, zodat we ook meer betaalbare huur- en koopwoningen kunnen laten bouwen. Geld overhouden lijkt altijd gunstig, want dan heb je wat reserve, maar we hadden er ook meer voor kunnen doen voor onze inwoners.

Bouwen, bouwen, bouwen
Over bouwen gesproken, de woningnood blijft groot in Zoetermeer. En natuurlijk niet alleen in onze stad, dus we hebben ook te maken met tekorten op de arbeidsmarkt en duurdere bouwmaterialen. In onze stad zijn vorig jaar 681 nieuwe woningen gerealiseerd, een knappe prestatie, ook in vergelijking met voorgaande jaren. Toch vindt de PvdA dat het college meer ambitie mag tonen. Het is een vrij dramatisch beeld om Terra Nova al zo lang als een karkas langs de Afrikaweg te zien. De ambities voor de Entree nemen toe, in tegenstelling tot de bouwwerkzaamheden. Waar blijven de bouwkranen?

Veel planningen van bouwprojecten schuiven in de tijd naar achteren. Haalbaarheidstrajecten worden niet gestart, gepauzeerd, of weer in een la gelegd. Het PUK (PlanUitwerkingsKader) van enkele projecten wordt maar niet – of vertraagd – opgeleverd. Kan dat anders? Is het bijvoorbeeld  verstandig om met 60 bouwprojecten tegelijk bezig te zijn?

Sociaal beleid
Kunnen we ook voor ons sociaal beleid niet wat ruimhartiger zijn met ons spaargeld? Er blijven zorgen, ook bij de wethouder armoedebeleid, over de bestaanszekerheid van groepen inwoners. Waarom niet meer geld besteden aan onze inwoners die het financieel moeilijk hebben. Wat houdt het college tegen? Waarom moeilijk doen over een investering voor bijvoorbeeld mobiele telefoons voor kinderen in armoede? Kan er niet meer – incidenteel – geld worden besteed om verbeteringen in de jeugdzorg door te voeren?

Complimenten zijn er hier ook, voor het starten met Geldpunt dat in korte tijd meer dan 700 inwoners heeft kunnen helpen. Voor het experiment met ‘open hiring’ waarmee wethouder Iedema iedereen kans heeft gegeven op een functie in het stadhuis. En met de ondertekening van de intentieverklaring Regionaal Werkcentrum (RWC) dat aan werkzoekenden, werkenden en werkgevers een centraal punt biedt voor vragen rondom werk(aanbod) en scholing.

Duurzaamheid: hoe willen we de stad in 2024 aantreffen?
Het verduurzamen van de Zoetermeerse woningen en bedrijven gaat wel gestaag maar (veel) te langzaam. Van een vliegwieleffect is nog geen sprake. Zoetermeer aardgasvrij of CO2-neutraal gaan we zo niet halen in 2040. We hebben ooit afgesproken dat we aan het einde van een raadsperiode zouden kijken waar we staan en wat er gerealiseerd is en dan zouden we aan het begin van een nieuwe periode de boel herijken en kijken aan welke knoppen we de komende 4 jaar extra moeten draaien. Krijgen we zoiets van de wethouder eind 2025?

En hoe vaak heeft het college de Raad inmiddels toegezegd met een visie te komen op het Van Tuyllpark? Zonder visie geen uitvoeringsprogramma. Het is buitengewoon frustrerend dat alles zo lang op zich laat wachten. De aangrenzende Plas van Poot is nog steeds geen natuurkerngebied, het voormalige Dutch Water Dreams ligt er nog steeds armoedig bij.

Dienstverlening
Vorig jaar heb ik bij het resultatendebat een pleidooi gehouden om de dienstverlening naar burgers en ondernemers te verbeteren. Uit een extern onderzoek naar de dienstverlening concludeert het college dat de uitkomsten van dit onderzoek positief zijn en dat ze geen aanleiding geven tot een nieuwe visie. Nu ben ik niet zo van nieuwe visies, maar de dienstverlening kan echt beter. Ook afgelopen jaar geven burgers en ondernemers aan dat vooral de communicatie met en vanuit de gemeente beter kan.

Onderzoeksbureau PBLQ beveelt het college aan om structureel met de Raad in gesprek te gaan over de dienstverlening van onze gemeente. Ik ben daar groot voorstander van en daarom roept mijn partij in een motie op om jaarlijks apart stil te staan bij het niveau van dienstverlening van onze stad. Deze motie wordt mede ingediend door GroenLinks, D66 en de PVV. In tweede termijn is de motie gewijzigd ingediend en toen ook mede namens de LHN.

Motie 2406-01A PvdA – Debat over dienstverlening gemeente – aangehouden – 17 voor en 17 tegen.
Bij de volgende raadsvergadering stemmen we opnieuw over deze motie.

Slotakkoord
Tot slot voorzitter, hoewel het mijn eigen keuze is dat dit mijn laatste Verantwoordingsdebat is,  gun ik mijn raadscollega’s en de inwoners een wat compacter overzicht over de resultaten van alle ambities van dit college. Een gemeente als Heemstede maakt een prachtige mid-term review, lijkend op onze rapportage fysiek domein. Daarin is in één oogopslag te zien of er resultaten zijn behaald, of ze op schema liggen of zijn vertraagd en waarom dan. Goed leesbaar voor raadsleden en ook voor onze inwoners die zoals eerder gezegd betere communicatie vanuit de gemeente verwachten. Daarom dien ik een tweede motie in om vanaf volgend jaar een rapportage te verkrijgen die lijkt op de rapportage fysiek domein met die van de gemeente Heemstede als motiverend voorbeeld. Deze motie wordt mede ingediend door GroenLinks, Zoetermeer Vooruit, de PVV, D66 en de SP.

Motie 2406-02 PvdA – Jaarresultaten helder gepresenteerd – verworpen – 14 voor en 30 tegen.

Rest mij het college en alle ambtenaren te bedanken voor hun inzet in het afgelopen jaar.
Tot zover mijn eerste termijn. Dank u wel.