Asielzoekers en statushouders

De gemeente Zoetermeer heeft ingestemd met het verzoek van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) om een tijdelijke opvanglocatie voor statushouders en asielzoekers te maken in de leegstaande gevangenis aan de Rokkeveenseweg 50. De PvdA staat daar positief tegenover. Wij zijn voor een rechtvaardig en humaan asielbeleid. Iedereen die de asielprocedure heeft doorlopen en in Nederland mag blijven, verdient menswaardige opvang en huisvesting, en een snelle en goede inburgering in de Nederlandse samenleving. Alle gemeenten wordt gevraagd hieraan een bijdrage te leveren. Zoetermeer, als derde stad van Zuid-Holland, kan daarbij niet achterblijven. We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid hierin.

Het verzoek van het COA voor noodopvang kwam in september 2021 binnen bij de gemeente. Begin oktober was er meteen een grote bijeenkomst in Dekker Sport waar zo’n 200 inwoners van Zoetermeer bij elkaar kwamen om hun zorgen te uiten en hun ideeën te delen. Ook de burgemeester, wethouders, raadsleden en mensen van het COA, de politie en andere betrokkenen waren hierbij.
Voor bewoners, ondernemers en organisaties in de buurt van de noodopvang was er eind december nog gelegenheid voor het stellen van vragen tijdens een online bijeenkomst. Hier waren zo’n 50 personen bij aanwezig.

Want er waren natuurlijk twijfels, vragen en zorgen over de kwestie, ook bij de PvdA. Om hoeveel statushouders en vluchtelingen gaat het uiteindelijk? Hoe lang blijven zij in Zoetermeer? Blijven zij na een jaar in Zoetermeer wonen? Gaat het om gezinnen of individuele mensen? Wie betaalt de kosten? Is de oude gevangenis wel geschikt voor zoveel mensen? Is er voldoende capaciteit bij de gemeente voor de inburgeringstrajecten? Wat betekent dit voor de omwonenden? Hoe kunnen Zoetermeerse vrijwilligers helpen? En natuurlijk was en is de veiligheid van zowel de statushouders zelf als van onze inwoners een belangrijk bespreekpunt.

Onze insteek tijdens het debat in oktober was:

Wij zijn voor opvang van statushouders in de voormalige gevangenis, maar:

  • Het mag de gemeente niks kosten, want onze financiën staan er niet goed voor. De kosten zijn voor het COA.
  • Het is belangrijk dat een prettige leefomgeving voor inwoners en statushouders kan worden gegarandeerd.
  • Het zou ook mooi zijn als lokale ondernemers en organisaties met voorrang voorzieningen en inburgeringstrajecten kunnen leveren.
  • En uiteraard moet er altijd goed, tijdig, eerlijk en transparant worden gecommuniceerd met inwoners en gemeenteraad.

De afspraken over de tijdelijke opvanglocatie zijn vastgelegd in een bestuursovereenkomst tussen de gemeente en het COA. De belangrijkste afspraken zijn:

  1. In de opvanglocatie worden maximaal 500 mensen opgevangen en dit zijn met name statushouders (mensen mét een verblijfsvergunning, hun asielaanvraag is goedgekeurd).
    Er komen geen alleenstaande minderjarige vluchtelingen en ook geen “veilige landers”. De gemeente heeft een voorkeur voor het opvangen van gezinnen, maar de mensen die worden opgevangen, zijn een afspiegeling van mensen in noodopvang op andere plekken in Nederland.
  2. De duur van de overeenkomst met COA over de noodopvang geldt 1 jaar en gaat in op het moment dat de eerste bewoners in Zoetermeer aankomen. De noodopvang in Zoetermeer start waarschijnlijk in de tweede helft van januari 2022.
  3. Alle kosten die de gemeente moet maken vanwege de noodopvang, worden door het COA vergoed.
  4. Op de opvanglocatie is altijd beveiliging aanwezig. Het COA en de gemeente nemen maatregelen bij overlast.
  5. De meeste bewoners gaan overdag werken en kinderen gaan naar school. Ook is er genoeg te doen op de opvanglocatie. Het COA betrekt hierbij waar mogelijk Zoetermeerse partijen zoals Vluchtelingenwerk, ILOZ en Stichting Piëzo.
  6. De gemeente Zoetermeer kan de bestuursovereenkomst tussentijds opzeggen als de aanwezigheid van en de overlast door de bewoners van de opvanglocatie aantoonbaar leidt tot verstoring van de openbare orde.

De PvdA is blij met deze duidelijke afspraken.

Bij de vorige korte noodopvang van vluchtelingen in de stad, enkele jaren geleden, waren er
veel Zoetermeerders die als vrijwilliger hun steentje wilden bijdragen aan een warm welkom
voor de vluchtelingen. Er waren op enig moment zelfs teveel vrijwilligers. Ook bij de
bewonersbijeenkomst over deze nieuwe noodopvang waren er veel mensen die iets willen
betekenen. Dat tekent het sociale hart van Zoetermeer.

We laten dat sociale hart weer spreken bij deze noodopvang van statushouders en de
inzet van vrijwilligers zal goed worden geregeld. Omdat het hier niet om noodopvang van enkele dagen
gaat, maar om opvang gedurende een heel jaar, zullen er veel vormen van vrijwilligersinzet
mogelijk en wenselijk zijn. Het is daarom van belang dat dit vanaf het begin goed geregeld en
gecoördineerd wordt door de gemeente. Voor de noodopvang van de statushouders in de voormalige gevangenis wordt daarom een vrijwilligersplan opgesteld. Hierin wordt de inzet van Zoetermeerders die willen helpen om de statushouders een warm welkom te heten en zich hier zo snel mogelijk thuis te laten voelen georganiseerd.

Woordvoerder: Shamier Madhar